NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
مُوسَى بْنُ
إِسْمَعِيلَ
حَدَّثَنَا
حَمَّادٌ
عَنْ أَبِي
الزُّبَيْرِ
عَنْ جَابِرٍ
قَالَ نَهَى
رَسُولُ
اللَّهِ صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
عَنْ الصَّمَّاءِ
وَعَنْ
الِاحْتِبَاءِ
فِي ثَوْبٍ
وَاحِدٍ
Cabir (r.a)'den (rivayet
olunmuştur;) dedi ki:
Resulullah (s.a.v),
sanıma (denilen giyiniş şekli) ile, bir elbise içerisinde ihtibâ (denilen
oturuş şeklin) den nehyetti.
İzah:
Buhari, salât, mevâkît,
savm, buyu'. libâs, istizan; Müslim, libâs; Ebû Dâvûd. savm, buyu', edeb;
Nesâî. zîne; İbn Mace. İkame, libâs; Dârimî. salât; Muvatîa, lübs,
sıfalü'n-nehî; Ahmed b. Hambel. II, 219., 380. 419, 432, 464. 475, 478. 491,
469, 503 510.529. 111,6, 13. 46, 66, 95, 96, 293. 297. 298, 322, 327.
Sanıma: Bu kelimenin
manası üzerinde lügat alimaijmıerj ihtilafa düşmüşlerdir. Lügat alimlerinden
el-Esmâi'ye göre, bu kelime kişinin elleri de içeride olmak üzere vücudunun
hiçbir tarafı dışarıda kalmayacak şekilde Örtünerek gi-yinmesidir. Bu durumda
insanın kendisini boş tehlikelere karşı savunması imkansızlaşacağı için Hz.
Nebi bu şekilde giyinmeyi yasaklamıştır.
Fıkıh alimlerine göre
sanıma, kişinin elbisesini (vücudunun) bir tarafı açıkta kalacak şekilde giyip,
elbisesinin boşta kalan kısmını da omuzuna atmasıdır. Fıkıh alimlerine göre, bu
giyim şekli avret mahalinin görülmesine sebep olacağı için
yasaklanmıştır.Hanefi ulemasından Aleyyü'l-Kâ-rî'nin açıklamasına göre. giyinen
bir kimsenin avret mahallinin açılması kesinse bu giyinişi ona haramdır. Eğer
kesin değil de ihtilaf dahilinde ise mekruhtur. Eğer bu şekilde giyilen
elbisenin altında başka bir elbise olursa o zaman avret mchallinin açılması
söz konusu olmadığından bir sakınca yoktur.
İhtiba: Kişinin dizlerini
dikip, bir elbiseyi arkasından dizlerine doğru dolamak suretiyle örtünmesidir.
Altında başka elbise bulunmayan bir kimsenin bir elbiseye bu şekilde sarılarak
oturması avret mahallinin görünmesine sebep olacağından yasaklanmıştır. Fakat
altında başka bir elbise bulunan kimsenin bu şekilde sarılıp örtünmesinde bir
sakınca yoktur.
4080 numaralı hadis-i
şerifte tarif edilen iki giyiniş şeklinden birincisi ihtiba denilen bu giyiniş
şekline, ikincisi de fıkıh alimlerinin anladığı manadaki sanıma denilen giyiniş şekline girmekledir.